De Jordaan werd in het begin van de 17e eeuw aangelegd als uitbreiding van de stad, bedoeld voor ambachtslieden, arbeiders en immigranten. De wijk kwam binnen de vesting van Amsterdam te liggen tijdens de Derde Uitleg in de eerste helft van de 17e eeuw. De stedenbouwkundige structuur volgt de oorspronkelijke verkaveling met ontginningssloten van het polderlandschap dat er rond 1100 was aangelegd. Terwijl de rest van de grachtengordel werd aangelegd in een strakke halve cirkel, volgde de Jordaan grotendeels het oude polderpatroon. Hierdoor liggen de straten en grachten van de Jordaan schuin ten opzichte van de Prinsengracht en sluiten ze niet naadloos aan op de bruggen en straten van de welvarende grachtengordel. In de 19e eeuw raakte de Jordaan in verval door overbevolking en armoede. Veel woningen verkeerden in slechte staat en de wijk kreeg de reputatie van een achterstandsbuurt. Door een tekort aan betaalbare woonruimte woonden grote gezinnen vaak in afzonderlijk verhuurde kamers of vochtige kelders. Smalle straten zoals de Tuinstraat en Goudsbloemstraat, en met name de gangen rondom de Goudsbloemgracht, hadden te kampen met erbarmelijke woonomstandigheden. Epidemieën braken regelmatig uit door slechte hygiëne en gebrek aan ventilatie. Halverwege de 19e eeuw werd de eerste woningbouwvereniging opgericht, de Vereeniging ten behoeve der Arbeidersklasse te Amsterdam, met als doel de leefomstandigheden te verbeteren. In de loop van de tijd volgden meerdere filantropische bouwmaatschappijen en woningbouwexperimenten, maar het bleek moeilijk om in de Jordaan kostendekkend te bouwen. Sociaal-economische spanningen bleven bestaan en kwamen tot een hoogtepunt in het Palingoproer van 1886, waarbij 26 doden vielen, en het Jordaanoproer van 1934, dat werd neergeslagen met vijf dodelijke slachtoffers. In de 20e eeuw verbeterden de leefomstandigheden geleidelijk door het dempen van grachten, betere riolering en de aanleg van drinkwaterleidingen. Toch bleef de wijk kampen met armoede en sociale problemen. Na de Tweede Wereldoorlog werden veel panden als bouwvallig beschouwd en er kwamen plannen voor grootschalige sloop en nieuwbouw. Deze plannen leidden echter tot protesten en de stadsvernieuwing werd uiteindelijk binnen de bestaande stedenbouwkundige structuur uitgevoerd. Vanaf de jaren ‘70 trokken jonge kunstenaars, studenten en alleenstaanden naar de wijk, die bekend begon te staan om haar alternatieve en creatieve sfeer. Grote bedrijven en ambachtelijke werkplaatsen verdwenen geleidelijk, terwijl gentrificatie op gang kwam. De Jordaan veranderde in een populaire wijk voor mensen met hogere inkomens. In de 21e eeuw blijft de Jordaan een gewilde woonwijk, met een mix van oude bewoners en nieuwe inwoners. Veel woningen zijn inmiddels gerenoveerd, en de wijk blijft zich ontwikkelen met aandacht voor duurzaamheid en het behoud van haar historische karakter.